Het salaris van een burgemeester in Nederland is gekoppeld aan het inwonersaantal van de gemeente en kan sterk variëren. Voor een gemeente met een gemiddelde grootte (24.001 – 40.000 inwoners) bedraagt het bruto maandsalaris van een burgemeester € 8.560,55. Bij grotere gemeentes met een inwonersaantal vanaf 60.000 loopt dit op tot € 10.062,61 per maand. Daarnaast ontvangt een burgemeester nog een aantal extra toeslagen en uitkeringen, zoals een ambtstoelage van € 412,02 per maand, vakantiegeld (8% van het salaris), een eindejaarsuitkering (9,8% van het salaris) en een jaarlijkse bonus van € 450.
Voor de burgemeesters van grote gemeenten zoals Amsterdam, Rotterdam en Utrecht gelden hogere salarissen. Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam (821.752 inwoners), en Ahmed Aboutaleb, burgemeester van Rotterdam (623.652 inwoners), verdienen beiden een bruto salaris van € 12.246,36 per maand. Dit komt neer op ongeveer € 146.956,32 per jaar. Sharon Dijksma, de burgemeester van Utrecht (359.376 inwoners), ontvangt maandelijks een bedrag van € 11.431,71.
Naast het salaris heeft een burgemeester verschillende taken, waaronder het voorzitten van de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders. De burgemeester heeft ook gezag over de politie en de brandweer, en is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid.
Taken en verantwoordelijkheden van een burgemeester
Een burgemeester heeft een belangrijke rol in de lokale politiek en het bestuur van een gemeente. De taken en verantwoordelijkheden van een burgemeester zijn divers en omvatten verschillende gebieden van verantwoordelijkheid. Hier zijn enkele belangrijke taken en verantwoordelijkheden van een burgemeester:
- Voorzitter van het college van Burgemeester en Wethouders en voorzitter van de gemeenteraad: De burgemeester heeft de taak om als voorzitter op te treden tijdens vergaderingen van het college van Burgemeester en Wethouders en de gemeenteraad. Deze rol omvat het leiden van de discussies, het handhaven van de orde en het nemen van beslissingen.
- Zelfstandige taken: Naast zijn of haar rol als voorzitter, heeft een burgemeester ook zelfstandige taken. Dit omvat onder andere het toezien op de tijdige voorbereiding, vaststelling en uitvoering van het gemeentelijke beleid. Daarnaast is de burgemeester verantwoordelijk voor het behandelen van klachten en bezwaarschriften, en het bevorderen van de bestuurlijke integriteit van de gemeente.
- Samenwerking met andere overheden: De burgemeester is verantwoordelijk voor het zorgen van goede samenwerking met andere overheden, zoals provincies en het Rijk. Hierbij gaat het om het afstemmen van beleid en het behartigen van de belangen van de gemeente op regionaal en nationaal niveau.
- Handhaving van de openbare orde: Een belangrijke verantwoordelijkheid van een burgemeester is het handhaven van de openbare orde. De burgemeester heeft diverse bevoegdheden om de veiligheid in de gemeente te bewaken en kan bijvoorbeeld maatregelen treffen bij verstoringen van de openbare orde.
- Opperbevelhebber bij rampen en crisis: In geval van rampen en crisissituaties heeft de burgemeester de rol van opperbevelhebber. Dit betekent dat hij of zij verantwoordelijk is voor de coördinatie van hulpverlening en het nemen van beslissingen om de situatie onder controle te krijgen en de veiligheid van de inwoners te waarborgen.
Naast deze taken kan een burgemeester in gemeenten waarin wethouders in deeltijd werken, ook andere portefeuilles hebben, zoals personeel & organisatie, communicatie en public relations. In deze rollen draagt de burgemeester bij aan het goed functioneren van de gemeente en het vertegenwoordigen van de belangen van de inwoners.
Hoe worden burgemeesters in Nederland benoemd?
In Nederland worden burgemeesters benoemd door de Koning en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, op basis van een aanbeveling van de gemeenteraad. Deze benoeming is onderdeel van het proces van het worden van een burgemeester in Nederland.
Een belangrijke stap in dit proces is de selectie van geschikte kandidaten. De gemeenteraad stelt in overleg met de Commissaris van de Koning een profielschets op voor de nieuwe burgemeester. Hierin staan de gewenste eigenschappen en kwalificaties van de kandidaat beschreven. Vervolgens wordt er een vertrouwenscommissie samengesteld, bestaande uit leden van de gemeenteraad. Deze commissie voert gesprekken met sollicitanten en draagt één of meerdere kandidaten voor aan de gemeenteraad.
Na de selectie dient er een aanbevelingsprocedure plaats te vinden. De gemeenteraad brengt een aanbeveling uit aan de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, waarin zij aangeven wie zij graag als burgemeester willen benoemen. Vervolgens vindt er een screening plaats, waarbij de kandidaat wordt getoetst op integriteit en geschiktheid. Als de kandidaat positief wordt beoordeeld, wordt de benoeming officieel door de Koning en de Minister bekrachtigd.
Termijn van een burgemeester in Nederland
Een burgemeester in Nederland heeft een termijn van zes jaar. Dit betekent dat hij of zij voor een periode van zes jaar wordt benoemd om de functie van burgemeester uit te oefenen. Deze termijn is vastgesteld zodat er regelmatig nieuwe kansen ontstaan voor andere kandidaten om deze belangrijke rol te vervullen.
De benoeming van een burgemeester wordt gedaan door de gewestregering, die de burgemeester selecteert uit de leden van de gemeenteraad. De gemeenteraadsleden hebben de mogelijkheid om kandidaten voor te dragen bij de provinciegouverneur. Het is belangrijk dat een kandidaat-burgemeester de steun heeft van de meerderheid van zijn eigen fractie. Hoewel de formele steun van de hele gemeenteraad niet noodzakelijk is, is dit in de praktijk bijna altijd het geval.
In uitzonderlijke gevallen kan het voorkomen dat een burgemeester buiten de verkozenen voor de gemeenteraad wordt benoemd. Dit betekent dat iemand zonder politieke achtergrond ook in aanmerking kan komen voor deze functie. Het is echter belangrijk om op te merken dat dit een zeldzame situatie is en doorgaans niet vaak voorkomt.
- Een burgemeester heeft een termijn van zes jaar.
- De gewestregering selecteert de burgemeester uit de leden van de gemeenteraad.
- Gemeenteraadsleden kunnen kandidaten voordragen bij de provinciegouverneur.
- De steun van de meerderheid van de eigen fractie is belangrijk voor een kandidaat-burgemeester.
- Een burgemeester kan in uitzonderlijke gevallen buiten de verkozenen voor de gemeenteraad worden benoemd.
Dit zijn enkele belangrijke aspecten met betrekking tot de termijn van een burgemeester in Nederland. Het begrijpen van deze procedures en vereisten is essentieel om een goed inzicht te krijgen in het politieke systeem van het land. In het volgende deel van dit artikel zullen we dieper ingaan op de taken en verantwoordelijkheden van een burgemeester.
Bevoegdheden van een burgemeester in Nederland: Juridisch kader en beperkingen
Een burgemeester in Nederland heeft verschillende bevoegdheden en taken op het gebied van openbare orde, veiligheid en het goed functioneren van de gemeente. Deze bevoegdheden zijn vastgelegd in de Gemeentewet en andere relevante wetten en regelgevingen. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste bevoegdheden van een burgemeester:
- Handhaving van de openbare orde: Artikel 172 van de Gemeentewet belast de burgemeester met de handhaving van de openbare orde. Dit houdt in dat de burgemeester bevoegd is om maatregelen te treffen om de openbare orde te handhaven, zoals het geven van bevelen aan personen die het gezag hebben op basis van artikel 172b van de Gemeentewet. Daarnaast kan de burgemeester gedragsaanwijzingen geven aan overlastgevers in zowel koop- als huurwoningen of openbare ruimtes.
- Algemene Plaatselijke Verordening (APV): De gemeenteraad stelt de APV vast en op basis hiervan kan de burgemeester bevoegdheden uitoefenen met betrekking tot de openbare orde. De APV is een belangrijke bron van openbare-ordebevoegdheden.
- Bestrijding van grootschalige verstoringen van de openbare orde: Artikel 154a en artikel 176a van de Gemeentewet zijn specifiek ingevoerd om de burgemeester bevoegdheden te geven bij de bestrijding van grootschalige verstoringen van de openbare orde.
- Veiligheid en handhaving: De burgemeester heeft bevoegdheden op het gebied van veiligheid en handhaving, zoals het bewaken en beveiligen van personen, objecten en diensten. Daarnaast kan de burgemeester gebruik maken van cameratoezicht om de openbare orde te handhaven, bijvoorbeeld in uitgaansgebieden.
De bevoegdheden van een burgemeester zijn echter niet onbeperkt. Er zijn juridische kaders en beperkingen die de uitoefening van deze bevoegdheden reguleren. Zo moeten de bevoegdheden altijd in overeenstemming zijn met de geldende wet- en regelgeving en de vereisten van een behoorlijke belangenafweging. Bovendien moet de burgemeester zorgvuldig handelen en de rechten en vrijheden van burgers respecteren.
Opleidingseisen voor burgemeester in Nederland
De opleidingseisen voor burgemeester in Nederland zijn als volgt:
- Er is geen speciale opleiding voor burgemeesters.
- Een opleiding die redelijk aansluit bij het beroep van burgemeester is Bestuurskunde of Politicologie aan de universiteit.
- Een burgemeester moet vooral veel politieke ervaring hebben opgedaan in functies in gemeentelijke of landelijke politiek, of meer algemeen leidinggevende posities bij de overheid hebben bekleed.
Het is belangrijk voor een burgemeester om interesse en motivatie te hebben voor het vak. Daarnaast zijn de volgende vaardigheden en eigenschappen belangrijk:
Vaardigheden:
- Beslissingen nemen
- Afwegen
- Prioriteiten stellen
- Integriteit
- Zelfbeheersing
- Bemiddelingskracht
- Betrouwbaarheid
- Consequent handelen
- Loyaliteit
- Besluitvaardigheid
- Delegeren
- Motiveren
- Helder communiceren
- Inlevingsvermogen
- Taalkennis
Eigenschappen:
- Overwicht
- Gedrevenheid
- Zelfverzekerdheid
- Empathie
- Diplomatiek
- Zorgzaamheid
Er zijn niet veel doorgroeimogelijkheden voor een burgemeester binnen het beroep zelf. Een burgemeester zou er wel voor kunnen kiezen om eventueel op provinciaal niveau of nationaal niveau een politieke functie te gaan bekleden.
Een burgemeester werkt voor een gemeente en heeft intensief contact met de wethouders in het College van Burgemeester en Wethouders. Daarnaast heeft de burgemeester uitgebreid contact met de raadsleden als voorzitter van de gemeenteraad. In het kader van het waarborgen van openbare orde en veiligheid heeft de burgemeester goede contacten met het hoofd van politie en brandweer.
Het aantal burgemeesters in Nederland: Statistieken en verdeling
In Nederland is het aantal burgemeesters niet direct vermeld in de gegeven informatie. Echter, kunnen we uit officiële bronnen en statistieken een overzicht krijgen van het aantal burgemeesters in het land. Momenteel zijn er in Nederland in totaal 355 gemeenten. Elke gemeente heeft normaal gesproken één burgemeester die verantwoordelijk is voor het bestuur en de vertegenwoordiging van de gemeente.
Wat betreft de verdeling van burgemeesters in Nederland, is het belangrijk op te merken dat de benoeming van burgemeesters in Nederland een complex proces is dat wordt geregeld door de procedure van de Kroon. Dit betekent dat de benoeming van burgemeesters gedaan wordt door de Kroon, oftewel de Koning en de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Hoewel het aantal burgemeesters in Nederland over het algemeen gelijk staat aan het aantal gemeenten, zijn er enkele uitzonderingen. In bepaalde gevallen kan een gemeente ervoor kiezen om een waarnemend burgemeester aan te stellen in plaats van een vaste burgemeester. Dit gebeurt meestal wanneer een gemeente tijdelijk geen burgemeester heeft of wanneer er sprake is van een crisissituatie.
Kortom, Nederland heeft in totaal 355 burgemeesters, één voor elke gemeente. De benoeming van burgemeesters wordt geregeld door de Kroon. Hoewel dit over het algemeen overeenkomt met het aantal gemeenten, kunnen er in bepaalde gevallen uitzonderingen zijn waarbij een waarnemend burgemeester wordt aangesteld. In het vervolg van dit artikel zullen we dieper ingaan op de rol en verantwoordelijkheden van burgemeesters in Nederland, evenals de selectieprocedure voor hun benoeming.
Verschillende soorten burgemeesters in Nederland: Rol, Bevoegdheden en Onderscheidingen
In Nederland zijn er verschillende soorten burgemeesters, elk met hun eigen rol en bevoegdheden. De burgemeester vormt samen met de wethouders het dagelijks bestuur van de gemeente en heeft belangrijke taken binnen de lokale overheid. Een burgemeester heeft twee hoofdfuncties: voorzitter van de gemeenteraad en voorzitter van het college van burgemeester en wethouders.
Als voorzitter van de gemeenteraad heeft de burgemeester de taak om ervoor te zorgen dat de vergaderingen van de raad goed verlopen. Het is belangrijk om te benadrukken dat de burgemeester zelf geen lid is van de gemeenteraad en dus geen stemrecht heeft. De burgemeester kan daarentegen wel onderwerpen voorstellen en deze in het college van burgemeester en wethouders bespreken.
Een andere belangrijke verantwoordelijkheid van de burgemeester is het handhaven van de openbare orde en veiligheid in de gemeente. Dit omvat het voorkomen van overlast en het bestrijden van ordeverstoringen. De burgemeester heeft de bevoegdheid om in te grijpen wanneer de openbare orde in het geding is.
Burgemeesters worden benoemd door de Koning en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op basis van een aanbeveling van de gemeenteraad. Een benoeming geldt voor een periode van zes jaar, maar herbenoeming is mogelijk na elke periode van zes jaar. Momenteel zijn er verschillende burgemeestersvacatures open in Nederland, zoals in Tiel, Goes, Heeze-Leende, Zeist, Sint Eustatius en Bonaire.
Verkiezingsproces burgemeester in Nederland: Democratische procedures en stemmen
In Nederland wordt de burgemeester momenteel nog door de Kroon benoemd, op voordracht van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties na een aanbeveling van de gemeenteraad. Hierbij kan de minister de aanbeveling alleen om zwaarwegende redenen weigeren. Dit systeem heeft echter geleid tot discussies over de democratische legitimiteit en de positie van de burgemeester. Daarom zijn er stemmen opgegaan om de burgemeester door de burgers te laten kiezen. Om dit te realiseren, was een wijziging van de Grondwet nodig.
Op 20 november 2018 is een wijziging van de Grondwet door de Eerste Kamer aanvaard en op 21 december 2018 in werking getreden. Momenteel wordt de burgemeester gekozen door de gemeenteraad. Belangstellenden dienen hun sollicitatie in bij de commissaris van de Koning, waarna een vertrouwenscommissie van de gemeenteraad sollicitatiegesprekken voert. Deze commissie draagt uiteindelijk twee kandidaten voor aan de minister van Binnenlandse Zaken. De minister kan de aanbeveling voor benoeming alleen om zwaarwegende redenen weigeren.
Met de deconstitutionalisering van de kroonbenoeming kan de discussie starten over de toekomstige burgemeestersbenoeming of -verkiezing buiten de Grondwet om. Er zijn verschillende varianten mogelijk, waarbij gekeken kan worden naar andere landen die al een gekozen burgemeester hebben. Deze discussie zal zich richten op de wijze waarop de burgemeester gekozen zal worden en welke procedures daarbij gevolgd zullen worden. Het uiteindelijke doel is het verhogen van de democratische legitimiteit en het versterken van de positie van de burgemeester in Nederland.
Uitdagingen en verantwoordelijkheden van een burgemeester in Nederland
Een burgemeester in Nederland staat voor verschillende uitdagingen en heeft diverse verantwoordelijkheden. In dit artikel worden drie belangrijke onderwerpen belicht: crisismanagement, community-relaties en governance.
Crisismanagement: Een burgemeester heeft als taak om de openbare orde en veiligheid in de gemeente te waarborgen. Dit betekent dat hij/zij moet kunnen optreden bij crisis- en noodsituaties. Of het nu gaat om een natuurramp, een terroristische dreiging of een gezondheidscrisis, de burgemeester moet in staat zijn om snel en adequaat te handelen. Dit kan onder andere het organiseren van evacuaties, het coördineren van hulpdiensten en het informeren van de bevolking omvatten.
Community-relaties: Een burgemeester speelt ook een belangrijke rol in het opbouwen en onderhouden van goede relaties met de inwoners van de gemeente. Dit omvat het betrekken van de gemeenschap bij besluitvorming, het luisteren naar hun zorgen en behoeften, en het communiceren van beleid en initiatieven. Door regelmatig contact te hebben met verschillende groepen en individuen binnen de gemeente kan de burgemeester het vertrouwen van de inwoners winnen en een brug vormen tussen de gemeente en de samenleving.
Governance: Als voorzitter van de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders heeft de burgemeester een belangrijke rol in het besturen van de gemeente. Het is zijn/haar verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat het beleid op een effectieve en transparante manier wordt ontwikkeld en uitgevoerd. Dit omvat het overleggen met het college, het voorstellen van onderwerpen en het zorgen voor een goed verloop van de vergaderingen. Daarnaast speelt de burgemeester een rol in het vertegenwoordigen van de gemeente naar externe partijen, zoals andere gemeenten en de provincie.
De uitdagingen en verantwoordelijkheden van een burgemeester in Nederland zijn dus divers en vragen om goede vaardigheden op het gebied van crisismanagement, community-relaties en governance. Een burgemeester moet in staat zijn om te handelen in noodsituaties, de belangen van de gemeenschap te behartigen en de gemeente op een effectieve manier te besturen.